نمایش “وارونگی خیال” نوشته رویا پارسا و به طراحی و کارگردانی امیر زینالی فرید از ۹ بهمن ماه ۱۳۹۶ در عمارت نوفل لوشاتو (ارغنون سابق) به روی صحنه رفته است.

مهم ترین نقطه ضعف “وارونگی خیال” نمایشنامه است؛ “وارونگی خیال” یک فیلم نامه بلند تجربی است بیشتر از اینکه یک نمایشنامه باشد. از اینرو، “وارونگی خیال” را نمی توان در زمره تئاترهای تجربی قرار داد زیرا در وهله نخست، تئاتر نیست و در وهله بعد، تجربه گرایی راه و رسم دارد و هر اثری به دلیل وجود نوآوری در متن و اجرا، نوآورانه و تجربه گرا محسوب نمی شود. “وارونگی خیال” از لحاظ داستانی حرفی برای بازگویی نداشت و در طول نمایش، هر بار داستان تعریف شده از سوی بازیگر زن و مرد نقض می شد و مواردی در داستان کاهش و افزایش می یافت که تماشاگران را سردرگم می ساخت و رفته رفته به جای اینکه به دیالوگ های گفته شده از زبان بازیگران توجه نشان بدهند، فقط بازی های بازیگران را از نظر می گذرانند.

سه قاب و چهار بازیگر جلوی مخاطبان قرار دارد و در هر قاب، بازیگری مشغول بازی است؛ تغییر نورها و تغییر صحنه ها و حرکت بازیگر از قابی به قاب دیگر به کرات اتفاق می افتد بدون اینکه دلیل تغییرات به وجود آمده در صحنه ها برای مخاطبان روشن شود. همزمانی بازی های بازیگران در سه قاب و البته گاهی در دو قاب، تمرکز تماشاگران را از یکی، دو قاب دیگر می گیرد و مخاطب در انتخاب قاب اصلی در می ماند ؛ شاید بتوان گفت وقتی بازیگر اصلی در قابی حضور دارد، مخاطب ملزم به تماشای بازیگر اصلی و پیگیری ادامه داستان از زبان وی است ولی بدین صورت، حضور بازیگر دیگر در قاب دیگر و وجود قاب های دیگر در صحنه منطقی نمی نماید و وقتی قابی چنین خصوصیاتی را داشته باشد، از اساس وجودش زیر سوال می رود. در یکی از صحنه های پایانی، بازیگر مرد می گوید :”من به وارونگی خیال مبتلا شده ام!” بعد از جستجوی کلمه “وارونگی خیال” به زبان های فارسی و انگلیسی در شبکه جهانی اینترنت، به چنین جوابی رسیدم : “کلمه مورد نظر یافت نشد…” .

بازیگران “وارونگی خیال” از لحاظ تکنیک های بازیگری، فراز و فرودهای حسی و ایجاد حس همراهی در مخاطبان بازی های قابل قبولی از خودشان به نمایش گذاشتند؛ گاهی شاید فقط باید از بازی ها لذت برد انگار که نمایشنامه وجود خارجی ندارد و بازیگران فقط باید توانایی های خودشان را در عرصه اجرا به رخ بکشند. بهترین صحنه “وارونگی خیال” صحنه کور شدگی بازیگر زن است که واقعا داستانی برای تعریف دارد و برای اولین بار، حسی از جنس تئاتر در صحنه حکم می راند و مخاطبان را به غلیان عاطفی می رساند و صحنه مذکور تا همیشه در خاطره تصویری تماشاگران به یادگار باقی می ماند.

طراحی حرکت میترا مسائلی در نقطه آغازین “وارونگی خیال” داستان جدا افتادگی دو عاشق را تعریف می کند که در حصار دو سلول جداگانه گیر افتاده اند و نمی توانند کنار هم قرار بگیرند؛ طراحی حرکت مورد اشاره مخاطبان را محو خودش می سازد و در ادامه، آنها را به تماشای نمایشی داستان گو وعده می دهد؛ وعده ای که هیچ گاه جامه عمل نمی پوشد. از آنجاییکه “وارونگی خیال” هرگز موفق به داستان گویی و طراحی شخصیت مناسب نمی شود، از صحبت راجع به چهره پردازی، نورها، صحنه و پوستر و بروشور و آهنگسازی اجتناب می ورزم. همه آنها در کنار نمایشنامه، یک نمایش تئاتری را تشکیل می دهند و وقتی نمایشنامه وجود نداشته باشد، خوبی آنها به چشم نمی آید.

خشت اول گر نهد معمار کج

تا ثریا می رود دیوار کج!

“وارونگی خیال” از ۹ بهمن ماه ۱۳۹۶ تا ۲۷ بهمن ماه ۱۳۹۶ در عمارت نوفل لوشاتو (ارغنون سابق)، ساعت ۲۱:۱۵ به روی صحنه خواهد رفت.

سینماخانه / فرزاد جمشیددانایی