مستند «بهارستان خانه ملت» پس از اکران موفقیت آمیز در جشنواره سینما حقیقت موفق شد تا سیمرغ بهترین فیلم مستند را از سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر دریافت کند.

بهارستان خانه ی ملت عنوان جدیدترین ساخته ی بابک بهداد کارگردان و مستندساز جوان کشور است که با تمرکز بر اولین جرقه های شکل گیری مجلس شورا، داستان تاسیس و فراز و فرودهای این نهاد مردمی را بازگو می کند. داستان شکل‌گیری این نهاد از زمان صدور فرمان مشروطه توسط مظفرالدین‌شاه قاجار و گشایش مجلس شورای ملی (در کاخ گلستان) تا انقلاب ۱۳۵۷ و انقراض نظام شاهنشاهی، مضامینی است که در بهارستان خانه ملت روایت می شود. روایتی در درازنای زمان و به طول هفت دهه که شکل گیری و تحولات مشروطه خواهی و عدالت خواهی مردم ایران را به تصویر می کشد.

**مجموعه ای از آرشیوهای دراماتیک
دقت نظر و بررسی موشکافانه ی بیش از ۲۰۰۰ اسلاید و اسناد آرشیوی در تدوین و ساخت این مستند از جمله جذابیت های این فیلم است؛ اسناد و عکس هایی که با دقت نظر انتخاب و با وسواس صداگذاری شده اند به صورتی که بعضا شائبه ی دستکاری در عکس را در اولین نگاه ایجاد می کنند اما چیزی بیش از نمونه هایی مستند و واقعی نیستند.
عکس هایی که به موقعیت هایی دراماتیک و حساس در برهه هایی تاریخی می پردازند؛ رخدادها و موقعیت های دراماتیکی که این فیلم بر روی جملات جالب و بدیع آنان دست گذارده است؛ جملاتی چون نامه‌ی دلجویانه‌ی مظفرالدین‌شاه قاجار به متحصنان شاکی در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (در جریان اعتراض خشمگینانه‌ی آن‌ها به عکس ژوزف نوزِ بلژیکی در لباس روحانیت و در حال کشیدن قلیان) نامه‌ی مشیرالدوله به نمایندگان دولت (برای انتخاب عمارت بهارستان به عنوان محل مناسب مجلس شورای ملی)، نطق اتابک اعظم (درباره‌ی متمم قانون اساسی) و بسیاری دیگر از دیالوگ‌ها، نامه‌ها و جمله‌های تاریخی که البته در بهارستان؛ خانه‌ی ملت به شکل جالبی توسط جمعی از مستندسازان سینمای ایران اجرا شده و از محمدرضا اصلانی و محمد تهامی‌نژاد و فرهاد ورهرام گرفته تا پیروز کلانتری،‌ زنده‌یاد هوشنگ آزادی‌ور، ابراهیم مختاری و بسیاری دیگر در شکل‌گیری آن نقش داشته‌اند.

**تصویب آیین نامه، راه برون رفت از آشفتگی
آنچه در ادامه می آید صحبت های بابک بهداد کارگردان فیلم بهارستان خانه ی ملت است که در گفت وگو با پژوهشگر ایرنا مطرح ساخت.
وی در توضیح حال و هوای گرفتن سیمرغ بهترین فیلم مستند به پژوهشگر ایرنا گفت: قطعا خوشحالم چرا که هر فیلمسازی دوست دارد که سیمرغ بگیرد و خوشحالم که هیات داوران به این فیلم توجه کردند و این فیلم را دیدند و به آن جایزه دادند.
این مستندساز در خصوص ضرورت اتخاذ رویکرد واحد نسبت به ورود فیلم های مستند به جشنواره فیلم فجر و انتخاب آنها اظهار داشت: فکر می کنم در وهله ی اول باید یک آیین نامه تدوین و در شورای سیاست گذاری جشنواره فیلم فجر مصوب شود. و دبیری که می آید همان آیین نامه را اجرا کند. تغییر سیاست های جشنواره فیلم فجر در مورد فیلم مستند باعث سردرگمی و ضرر برای سینمای مستند است.
وی افزود: زمانی که این آیین نامه تدوین شود، مشخص می شود که در سال چند فیلم و چند تندیس باید به فیلم های مستند داده شود و این روند خودش را به درستی طی می کند. ولی اگر سلیقه ای باشد و هر دبیری که می آید بخواهد اعمال نظر و سلیقه کند، همین آشفتگی و همین روند ادامه پیدا می کند. و این آیین نامه می تواند توسط صنوف مستند خانه سینمای انجمن صنفی و کارگردانان یا تهیه کنندگان نوشته شود؛ یعنی توسط خود مستندسازان تصویب و اجرا شود؛ این مساله ی خیلی ساده ای است، مانند خیلی از فستیوال های مهم جهان که در آن بخش مستند هست، در جشنواره فجر هم این اتفاق بیفتاد.

**روند ثابت اجرا، نیاز جشنواره فیلم فجر
بهداد با اشاره به روند اجرایی فیلم های مستند در جشنواره فیلم فجر گفت: امسال هم نقص هایی وجود داشت؛ هم در پخش و هم در گرفتن فیلم ها؛ ولی همانطور که گفتم اگر آن آیین نامه باشد و بر اساس بررسی و بازنگری کلی ای بر همه ادوار برگزار شده جشنواره تدوین شود؛ فکر می کنم پس از چند سال عمل بر اساس آن، این روند تثبیت و تایید می شود.
«یعنی هر سال این آیین نامه تکمیل می شود جای این که هر سال تغییر یابد و از این رویکرد به رویکرد دیگر تغییر جهت بدهد؛ این که یک سال بگویند این روند باشد و سال بعد آن را عوض کنند یا این که یک سال بگویند سه تندیس باشد و سال بعد بگویند یک تندیس. به نظرم این بهترین راهی است که می توان در این مسیر رفت».
بهداد در توضیح نحوه انتخاب فیلم های مستند خاطر نشان کرد: امسال از ۵ فیلمی که توسط هیئت انتخاب: (مختص مستند بود) آقایان رزاق کریم، آرش لاهوتی و اگر اشتباه نکنم فرید غفوری، انتخاب شدند،۵ فیلم را برای داوری انتخاب کردند و یک تندیس داشتند.
وی همچنین در پاسخ به این سووال که آیا فیلمش را در اکران عمومی جشنواره فیلم فجر و با مردم دیده است، بیان داشت: بله دیدم، استقبال شد و مردم دوست داشتند، اهالی رسانه هم دوست داشتند و بازخوردهای خوبی گرفتم و خیلی چیزها از آنها یاد گرفتم. وقتی مخاطب فیلم را می بیند، عکس العمل و نظرش می تواند برای خود کارگردان خیلی موثر باشد؛ همه این بازخوردها را در طول جشنواره دیدم، بمن زنگ زدند، نظراتشان را گفتند، پیشنهادات و انتقاداتشان را و همه اینها را شنیدم که قطعا برای فیلم بعدی ام موثر هستند.

منبع: ایرنا