به گزارش سینماخانه و به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، در رویداد «فیلم خبر» سانس دوم، عبدالخالق طاهری که با مستند «گزارش یک کوچ» به صورت آنلاین در برنامه فیلم خبر چهارمین روز از جشنواره سینماحقیقت حضور داشت، در گفتگو با رهبر قنبری کارشناس برنامه، از ویژگی‌های این مستند گفت.
طاهری درباره این مستند توضیح داد: سال ۹۱ قرار شد کاری درباره عشایر همدان بسازیم که از نظر مالی دچار مشکل و کار کنار گذاشته شد اما چند سال بعد خودم به صورت شخصی پروژه را انجام داده و کار را به پایان رساندم که بعد از مدتی به سیمای استان‌ها (مرکز خوزستان) واگذار شد.
او با بیان اینکه در «گزارش یک کوچ» روی یک موضوع خاص یعنی مشکل از بین رفتن مراتع، ایل‌راه و چراگاه عشایر تمرکز کرده است، توضیح داد: این قوم هم لک زبان و‌ هم ترک زبان هستند که باهم از همدان، به شوش می‌آیند و باز باهم به همدان برمی‌گردند و برای همین به هر دو زبان صحبت می‌کنند.
کارگردان مستند «گزارش یک کوچ» با اشاره به تغییر سبک زندگی عشایر در سال‌های گذشته، گفت: این عشایر دیگر نه لباس خود را دارند نه سیاه‌چادرهایشان را. خودشان متاسفانه اینها را از دست داده‌اند و همه چیز به سمت آسان‌تر شدن رفته. مثلاً سیاه چادر و‌ مشک را به دلیل سختی‌اش حذف و با وسایلی راحت‌تر جایگزین کرده‌اند.
طاهری با اشاره به مناقشه میان عشایر و روستاییان در این مستند بر سر مراتع، توضیح داد: من فکر می‌کنم حق هم با عشایر و هم با یکجانشینان روستایی است؛ تنها ناحق و مقصر اصلی، دولت است که با نابود کردن ایل‌گاه و چراگاه اینها، دو طرف را باهم درگیر کرده است و با بخشش برخی از این مناطق به روستاییان، او را صاحب حق کرده در حالی‌که تا بیست – سی سال پیش چنین نبود. برای همین از نظر من هر دو گروه حق دارند و ناحق، برنامه‌ریزی‌های نابه‌جای دولت در سه دهه اخیر است.
او با بیان اینکه سال‌هاست ساختار قومی تغییر کرده و ریش سفیدی در میان عشایر از بین رفته است، خاطرنشان کرد: از نظر من، بزرگترین مشکل عشایر این است که هم چراگاه میان‌بند و هم ساختار ایلی آنها از بین رفته است.
علی همراز با مستند «خروج ممنوع» در برنامه فیلم خبر روز چهارم جشنواره سینماحقیقت حضور داشت درباره این اثر صحبت کرد.
همراز این مستند را یک فیلم جستار خواند و در مورد آن توضیح داد: اساساً ذات واقعیت طوری طراحی شده که خوانش‌پذیر است و هر کسی می‌تواند تکه آیینه خود را برداشته و از دل واقعیت، حقیقتی را بخواند که از نوع نگاهش به زندگی و دقت نظرش می‌آید. اصلا سرتاسر عرفان ما از آگاهی و هوشیاری حرف می‌زند. که هرچه آگاهی‌ات به سطوح بالاتری حرکت کند خوانش‌ات از واقعیت هم طور دیگری خواهد بود.
کارگردان‌ مستند «خروج ممنوع» ادامه داد: حقیقت همچون عشق است که تا عاشق نشوی متوجه نمی‌شویم چیست. حقیقت یک امر اعتباری است.
همراز خاطرنشان کرد: مشاهده‌گری، فقط یک سمت و سو ندارد و برای همین به خوانش‌های متفاوت منجر می‌شود. و برای روایت آن، چه چیزی بهتر از فیلم جستاری که نیم‌نگاهی به مستند دارد؟
این مستندساز با اشاره به پرداختن به مسأله کرونا در این فیلم، گفت: در سال ۲۰۲۱ که کرونا بر جهان سایه انداخت، حقایق و وقایع را از دریچه اینترنت دیدیم؛ اینترنتی که هر نوع واقعیتی را چند وجهی می‌کند و هر دوربین، یک خوانش‌ خاص از واقعیت می‌دهد.
همراز ادامه داد: ضمن اینکه اگر توهمی در فیلم می‌بینید برای این است که پرداختن به شک و تردید، برای من جالب بود. قصد من، ایجاد توهم در مورد حقیقت بود؛ همانطور که در این دوران ما کاملا گیج بودیم.
او تاکید کرد: «خروج ممنوع» یک فیلم جستار است،  یعنی چیزی که روی مرزها حرکت می‌کند؛ بین واقعیت و خیال و زبان‌ها و ابزارهای مختلف چون می‌خواهد روی واقعیت کنکاش دیگری بکند.
همراز  در پایان گفت: یکی از وجوه فیلم جستار، خود بیان‌گری است و فقط خوانش فردی آن کارگردان است و بس. که از امر بیرونی، خوانش کاملا درونی و شخصی می‌کند. از طرفی، در این دو سال ما نمی‌دانستیم واقعیت چیست؟ کرونا چرا به وجود آمده؟ کدام حقیقت در مورد آن درست است؟
پانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدی مقدم از ۱۸ آذرماه تا ۲۵ آذرماه ادامه دارد.