به گزارش سینماخانه و به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، در سانس دوم رویداد «فیلم خبر» امروز سه‌شنبه ۲۳ آذرماه مستندهایی با موضوع‌هایی متفاوت معرفی شدند.

«امیر، اسماعیل، تقی، جواد» به مخاطب امید می‌دهد/ می‌خواستم مخاطب فیلم را کشف کند

مستند «امیر، اسماعیل، تقی، جواد» به کارگردانی اردلان عاشوری روایتی از زندگی امیر اسماعیل سندوزی دندان‌پزشکی است که علاقه‌ای خاص به هنر دارد.

در بخش اول از سانس دوم برنامه «فیلم خبر» سه‌شنبه ۲۳ آذرماه، مستند «امیر، اسماعیل، تقی، جواد» که در بخش «کوتاه» مسابقه ملی پانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» حضور دارد توسط امین قدمی با حضور اردلان عاشوری کارگردان اثر معرفی و بررسی شد.
قدمی در ابتدا درباره این مستند گفت: این فیلم با نامی کنجکاو برانگیز همراه است و وقتی به آن دقت می‌کنیم، فکر می‌کنیم که با فیلمی طنز همراه خواهیم بود اما فیلم داستان زندگی دکتر امیراسماعیل سندوزی را روایت می‌کند. این فیلم از آن دسته آثاری‌ست که وقتی آن را می‌بینیم، شور زندگی در ما دمیده می‌شود.
در ادامه عاشوری گفت: تمام هدف من در فیلمسازی زنده نگه داشتن بارقه امید در دل انسان‌هاست که یکی از ویژگی‌های هنر به شمار می‌رود؛ زندگی به اندازه کافی سخت است و گفتن چند باره این سختی‌ها کمکی به ما نمی‌کند.
او ادامه داد: کار هنرمند زنده نگه‌ داشتن امید است و اگر حتی روزی درباره ناامیدی فیلمی بسازم باز هم آن را به امید می‌رسانم، اگر قرار است درباره واقعیتی تلخ فیلم بسازیم، لزومی ندارد که با تلخی آن را بیان و کام مخاطب را تلخ‌تر کنیم بلکه می‌توانیم حرف را جوری بگوییم که مخاطب تلخی آن را بفهمد اما سرخورده نشود.
کارگردان سریال «گیله‌وا» در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره پرداختن به این سوژه بیان کرد: از وقتی که وارد دنیای فیلمسازی شدم، یکی از انواع مستندهایی که خیلی به آن علاقه دارم، مستند پرتره است؛ همنشینی با سوژه و شنیدن حرف‌هایش برای من موضوعی‌ست که همیشه دوست دار م آن را تجربه و به مخاطب منتقل کنم. از طریق یکی از دوستانم با موزه دکتر سوندوزی در تهران آشنا شدم و در ادامه به ساخت مستندی درباره او علاقه‌مند شدم.
عاشوری خاطرنشان کرد: شخصیت دکتر سندوزی ابعاد متفاوتی را شامل می‌شود که برای مخاطب جذاب خواهد بود، او دندان‌پزشک است، در عالم مجسمه‌سازی فعالیت داشته و در زمانی هم به ورزش علاقه‌مند بوده است. همچنین ابعادی در این شخصیت وجود دارد که نتوانستم به همه آن‌ها بپردازم.
این کارگردان گفت:۲ روش در مستندسازی وجود دارد؛ یکی اینکه مستندساز خود را مبنا قرار دهد که گاهی اوقات جواب می‌دهد، روش دیگر اسین سات که مستندساز خود را حذف کند و تمام مدت به سوژه بپردازد که متاسفانه ما اینگونه مستندها را خیلی تحویل نمی‌گیریم و فکر می‌کنیم کارگردان کاری نکرده است.
این فیلمساز درباره علت سکانسی از فیلم «امیر، اسماعیل، تقی، جواد» که خود در آن حضور دارد، تصریح کرد: خیلی علاقه‌ای به این کار نداشتم اما این سکانس به بخشی از فیلم بازمی‌گردد که در جریان تحقیقات بودیم، بعدها متوجه شدیم که می‌توانیم در فیلم نیز از آن استفاده کنیم.
او تصریح کرد: فیلم ساختاری روان و ساده دارد، نمی‌خواستم که مخاطب از ابتدا با این شخصیت آشنا شود و بداند که او کیست به همین دلیل نام فیلم نیز مرموزانه انتخاب شده است. در فیلم نیز کم کم با شخصیت و ابعاد پیچیده او آشنا می‌شویم.

وی در پایان عنوان کرد: می‌دانم که اینگونه فیلم‌ها در جشنواره‌ها دیده نمی‌شوند اما بالاترین چیز برای من این است که اثر توسط مخاطب دیده شود.

نگاهی به زندگی جانبازان

«پهلوان» روایت زندگی بهمن گلبارنژاد را در پانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» به نمایش درمی‌آورد.

در بخش دوم از سانس دوم برنامه «فیلم خبر» سه‌شنبه ۲۳ آذرماه، مستند «پهلوان» که در بخش «شهید آوینی» مسابقه ملی پانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» حضور دارد توسط امین قدمی با حضور مجازی مهرداد شعبانی‌نیا کارگردان اثر معرفی و بررسی شد.
در ابتدای این برنامه شعبانی‌نیا درباره چگونگی انتخاب سوژه این فیلم گفت: به پیشنهاد یکی از دوستانم می‌خواستم درباره جانبازان و معلولان مستندی بسازم، در ابتدا ورزش جانبازان و معلولان را مد نظر قرار دارم و بعد به سراغ قهرمان‌های آن رفتم، بعد از بررسی‌های متعدد با بهمن گلبارنژاد سوژه فیلم برخورد کردم که وجه مشترک علاقه‌مندی بسیاری از معلولان برای رفتن به سراغ ورزش بوده بود، این فرد نقش ویژه‌ای در پیشرفت ورزش معلولان و جانبازان داشته است که در فیلم می‌بینیم.
او درباره شیوه پرداختن به این سوژه ازجمله بازسازی بخش‌هایی از زندگی این فرد، بیان کرد: نمی‌شد که به بخش‌هایی از زندگی نپرداخت، گلبارنژاد افرادی را به سمت ورزش کشانده بود که هیچ ربطی به این حوزه نداشتند و باید با بازسازی فیلم‌ها به آن می‌پرداختیم. مستندهایی که پیش از این درباره این شخصیت ساخته شده‌اند، ندیده‌ام پس تنها تصاویر آرشیوی در دسترس مثل گزارشی از پارا المپیک ریو را مورد استفاده قرار دادم.
این فیلمساز در پایان درباره مسائلی که نتوانسته است در فیلم به آن بپردازد، خاطرنشان کرد: چند تن از قهرمانان معلول پیش از آشنایی با بهمن گلبارنژاد به نوعی از زندگی سرخورده شده بودند و حتی یکی از آن‌ها قصد خودکشی هم داشته است اما به واسطه همراهی با این سوژه به ورزش آمده و به زندگی امیدوار شده است، مثلا بحث خودکشی را نمی‌توانستیم در فیلم آوریم.

دریافت آرشیو معضلی در جامعه ماست/ گل آقا چه می‌خواست و به چه چیزی رسید؟

مستند «روزگار گل‌آقایی» که درباره کیومرث صابری فومنی است در پانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» به نمایش درمی‌آید.
در بخش سوم از سانس دوم برنامه «فیلم خبر» سه‌شنبه ۲۳ آذرماه، مستند «روزگار گل‌آقایی» که در بخش «بلند» مسابقه ملی و «نمایش ویژه» پانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» حضور دارد توسط امین قدمی با حضور محمدحسن یادگاری کارگردان اثر معرفی و بررسی شد.
یادگاری در ابتدا درباره علت پزداختن به این سوژه گفت: پیش از این تجربه ساخت فیلم مستند از نادر ابراهیمی را داشتم که بسیار دیده شد، در این میان نیز چندین فیلم در ژانرهای مختلف ساختم اما همیشه به دنبال ساخت فیلم آرشیوی بودم. تمام متن‌ها و آثاری را که درباره کیومرث صابری فومنی وجود دارد، مطالعه کردم تا بدانم این فرد چه چیزی دارد و می‌خواهد به چه چیزی برسد و سپس درباره آن فیلمی طنز بسازم.
او درباره سختی‌های دسترسی به آرشیو در ایران برای ساخت فیلم بیان کرد: آرشیو معضلی در ایران است؛ مشکل اول این است که نمی‌دانیم چه چیزی کجاست، علاوه بر آن سازمان و نهادی که آرشیو را در اختیار دارد، نمی‌داند با چه فرایندی آن را در اختیار فیلمسازان قرار دهد، آن‌ها حتی نمی‌دانند که قرار است چه اتفاقی برای آرشیوها بیفتد و از قرار دادن آن در اختیار فیلمساز می‌ترسند.
کارگردان «بار دیگر مردی که دوست می‌داشتیم» در پایان درباره کمبود طنز در این مستند عنوان کرد: هنر صابری فومنی در مدیریت طنزپردازی بود و زیردست‌های آن بیشتر توانایی پرداختن به طنز را داشتند، از طرف دیگر شخصیت من نیز به سمت و سوی طنز نمی‌رود و اثر را بدین ‌گونه‌ نمی‌سازم.
 داستان روستایی گمشده در بمباران شیمیایی سردشت است

فیلم مستند «زندگی در آرشیو» ساخته برهان احمدی در پانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» به نمایش درمی‌آید.

در بخش چهارم از سانس دوم برنامه «فیلم خبر» سه‌شنبه ۲۳ آذرماه، مستند «زندگی در آرشیو» که در بخش «نیمه بلند» مسابقه ملی و «نمایش ویژه» پانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» حضور دارد توسط امین قدمی با حضور برهان احمدی کارگردان اثر معرفی و بررسی شد.
احمد درباره بمباران شیمیایی دوران دفاع مقدس در غرب کشور گفت: طبق آمار سردار محمدباقر نیکخواه در کتابش، عراق ۵۷۲ بار ایران را در معرض بمباران شیمیایی کرده است، این بمباران‌ها در منطقه جنوب مختص جبهه‌های جنگ است اما در غرب، مناطق مسکونی را نیز در معرض بمباران قرار می‌دهند که به‌عنوان دشمنی صدام با کردها شناخته می‌شود و در فیلم «زندگی در آرشیو» به این مساله پرداخته‌ایم.
او درباره پرداختن به این سوژه بیان کرد: ماجرا به سال ۸۷ بازمی‌گردد، آن‌موقع به دنبال تعدادی از فیلم‌های بمباران شیمیایی دوران دفاع مقدس در غرب کشور بودم تا اینکه در سال ۹۳ با خانواده حاضر در مستند آشنا شدم. آن‌ها در روستایی نزدیک به سردشت زندگی می‌کردند که در پی بمباران شیمیایی سردشت و توجه رسانه‌ها به آن، این روستا به فراموشی سپرده می‌شود.
این مستندساز درباره ساختار روایت فیلم خاطرنشان کرد: دفعه اولی که خواستم روی موضوع قربانیان جنگ کار کنم قراری بر ادامه دادن آن نداشتم اما وقتی فیلم اول را ساختم نتوانستم این موضوع را رها کنم، الان که نوبت به این فیلم رسید احساس کردم که باید با فرمی جدید به آن بپردازم به همین دلیل این ساختار را انتخاب کردم که هم شاعرانه و هم رئال است.
احمدی افزود: قصد داشتیم که در فیلم آدم‌های مختلفی را ببینیم و به جاهای مختلفی برویم که از میان این‌ها گذری کلی و سریع به همه آن‌ها داشته باشیم، در نهایت از میان همه افراد با ۲ نفر همراه می‌شویم که تا آخر فیلم به یک نفر از آن‌ها می‌رسیم.
این فیلمساز درباره آرشیوهای استفاده شده در فیلم تصریح کرد: راش‌ها را از همان موقع که برای ساخت این فیلم‌ها رفته بودم، داشتم که درنهایت قرعه به نام به این فیلم درآمد و از آرشیوها استفاده کردم. تصاویر موجود در فیلم که مربوط به دادگاه لاهه است نیز آرشیوی هستند که از طریق فیلم‌های موجود در اینترنت و فیلم‌هایی که خودم داشتم، استفاده کردم.

او در پایان خاطرنشان کرد: ساخت این پروژه نزدیک به ۲ سال به طول انجامید، دوستان زیادی در این راه با من همراه بودند که از همه آن‌ها تشکر می‌کنم.

پانزدهمین جشنواره بین المللی «سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدی مقدم از ۱۸ آذرماه شروع شده و تا ۲۵ آذرماه ادامه دارد.