از روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ماه بوستان ولایت تهران پذیرای فصل دوم نمایش میدانی «جهان بانو» به تهیه‌کنندگی علی اسماعیلی و کارگردانی حسن بز را است.

آبان سال پیش نمایش «جهان بانو» روی صحنه رفت و با استقبال مخاطبان مواجه شد. حالا این اثر هنری یک بار دیگر اجرا می‌شود که همان داستان را روایت می‌کند؛ منتها با کمی تغییرات که در راستای بالا رفتن ضربآهنگ قصه است.

این نمایش روایتی است از سرگذشت زنان بزرگی که نام شان در تاریخ جاودانه شده است. «جهان بانو» علاوه بر روایت زندگی شخصیت‌هایی چون حضرت مریم (س)، حضرت فاطمه (س)، حضرت زینب (س) و … به زنان معاصر هم می‌پردازد؛ زنانی که در دوره انقلاب، دفاع مقدس و نیز ایام کرونا نقشی تاریخی ایفا کردند.

در سال‌های اخیر، نمایش میدانی جای خود را در میان گونه‌های مختلف هنری باز کرده و حالا به پختگی رسیده است. در این سبک آثار، نور، موسیقی، صدا، جلوه‌های ویژه به همراه هنروران و نیز چیدمان صحنه در خدمت قصه‌هایی سرگرم کننده و پندآموز قرار می‌گیرند. نمایش میدانی «جهان بانو» نیز دارای همین ساختار است که با همراهی بیش از ۶۰۰ نفر از عوامل پشت صحنه و گروه اجرایی آماده شده است. به گفته سازندگان، گروه بازیگران که عمده آنها سربازان وظیفه سپاه پاسداران را شامل می‌شوند، بیش از ۲۵۰ بازیگر و هنرور را در برمی‌گیرد. در کنار این افراد ۲۵ نفر از بانوان، کودکان، خردسالان و… نیز هستند که در بخش‌های گوناگون نمایش ایفای نقش می‌کنند.

بنا نداریم حرفی را القا کنیم

حسن بز را کارگردان نمایش «جهان بانو» اشاره می‌کند که طرح ابتدایی این نمایش سال ۹۷ پی ریزی شد و آرام آرام قصه‌ها شکل گرفتند. وی در این باره می‌گوید: کلیت محتوای نمایش درباره موضوع تاثیر زنان در طول تاریخ است. داستان از حضرت حوا شروع می‌شود و هرکدام از بانوان تاریخ ساز را به‌صورت گزیده و بخش‌هایی که فکر کردیم قابل بیان و قابل تصویر است، نشان دادیم.

وی ادامه می‌دهد: من به‌عنوان نویسنده حرف مورد نظرم را از زبان شخصیت اصلی نمایش بیان کردم و گفتم که ما بنا نداریم حرفی را القا کنیم بلکه راه را از بیراهه نشان می‌دهیم و بقیه دریافت‌ها با فطرت مخاطب است. در اصل راه نور را بیان کردیم، چون بالاخره در هرکدام از این شخصیت‌ها یک اتفاق ویژه الهی وجود دارد. گذشت و فداکاری ساره را می‌بینیم، در آسیه حامی بودن و شجاعت را می‌بینیم و در هاجر از خودگذشتگی را، تا می‌آییم و می‌رسیم به اتفاق روز و به مبحث کرونا که به پرستاران شریف پرداختیم.

نمایشی برپایه تحقیق و پژوهش‌های فراوان

علی اسماعیلی تهیه کننده نمایش «جهان بانو» هم می‌گوید: سال ۱۳۹۷ و بعد از سخنان مقام معظم رهبری درباره اهمیت تولیدات فرهنگی، هنری و رسانه‌ای در حوزه زنان بود که تصمیم گرفتیم ساخت یک نمایش میدانی با موضوعیت زنان را کلید بزنیم. در ابتدا قرار بود نام این نمایش «زنان آسمانی» باشد. از سال ۱۳۹۷ تا سال ۱۴۰۰ بارها و بارها نمایشنامه‌های مختلفی برای این نمایش میدانی تولید و نوشته شد؛ اما باز تغییر پیدا کرد.

وی با اشاره به سختی کار بیان می‌کند: تحقیق و پژوهش‌های سنگینی در این مدت صورت گرفت. چون موضوع زنان بود و به هر حال این موضوع حساسیت‌های خاص خودش را دارد. از تیم‌های محتوایی مختلف از گروه‌های کارشناسان و گروه‌های مختلف که در بخش‌های گوناگون تجربه داشتند مشورت‌های لازم گرفته شد. بیش از ۱۰ نفر در حوزه‌های مختلف اجتماعی، جامعه شناسی، قرآنی و در حوزه‌های گوناگون و تخصص‌های متعدد روی این متن کار کردند تا بتوان یک محتوای بی عیب و نقص را جمع آوری کرد و در قالب نمایش میدانی به اجرا رساند. لذا تیم محتوایی ما با ظرافت بسیار این کار را پیش برد تا اینکه پایان سال ۱۴۰۰ توانست به یک نمایشنامه جامع در حوزه زنان دست پیدا کند.

استقبال ۶۰ هزار نفری از فصل اول «جهان بانو»

فصل اول نمایش میدانی «جهان بانو» هر شب میزبان ۲ هزار مخاطب بود و در مجموع ۶۰ هزار نفر به تماشای این اثر هنری نشستند. علاوه بر مردم، چهره‌های مطرح زیادی این نمایش را دیدند و نظر خود را درباره آن بیان کرد. سید محمد حسینی معاون پارلمانی رئیس جمهور گفته بود: نمونه‌های فراوانی از فیلم و سریال هست که می‌توان درباره تاثیرگذاری آن‌ها در حوزه‌های مختلف مثال آورد.

برای نمونه، درباره داعش هزاران خبر و سخنرانی وجود داشت اما وقتی فیلم سینمایی «به وقت شام» ساخته شد، غالب مردم بیش از پیش فهمیدند که ماجرا از چه قرار است و چه خطری وجود دارد. نمایش «جهان بانو» هم اثری است که مخاطب در حین اجرا، یک لحظه نمی‌تواند از تماشای آن غافل شود چرا که پر است از صحنه‌های ارزشمند و شگفت‌انگیز.

تئاتر در سبد فرهنگی خانوار

جهانگیر الماسی بازیگر سینما و تلویزیون هم با اشاره به اهمیت نمایش‌های میدانی بیان کرده بود: کار عوامل «جهان بانو» از این منظر قابل توجه است که در بوستان ولایت تهران که به ظاهر مکانی بیگانه با تئاتر است، امکان تماشای رایگان آثار برای علاقه‌مندان را به وجود آورده است. این اتفاق باعث می‌شود تئاتر در سبد فرهنگی خانوار قرار بگیرد. به کمک آثاری مثل «جهان بانو» می‌توان از پشتوانه تاریخی بهره برد تا بیش از پیش هویت مان را پیدا کنیم و دریابیم که چه ارزش‌هایی بایست برایمان گرامی باشند. به نظر من «جهان بانو» آغازگر خوبی برای پرداختن به تاریخ در قالب نمایش میدانی است.

«جهان بانو» نشان‌دهنده جایگاه واقعی زنان است

منصوره کرمی همسر شهید مسعود علیمحمدی از جمله مهمان‌های ویژه نمایش بود که نظرش را این گونه به زبان آورده بود: به‌نظرم یکی از بخش‌های جالب «جهان بانو» مربوط به صحنه‌های دفاع مقدس است. در این بخش به معنای واقعی کلمه می‌توان حضور زنان را در عرصه‌های مختلف کشور از جمله دفاع مقدس احساس کرد که پا به پای مردان در میدان حضور دارند. از این منظر «جهان بانو» نشان‌دهنده نقش واقعی زن و توانمندی‌های اوست. متاسفانه در برخی آثار، نقش زنان و دختران کمرنگ جلوه داده می‌شود و این تصور به وجود آمده که انقلاب و جنگ صرفاً مردانه بوده است. خوشبختانه نمایش «جهان بانو» این تصور را شکست و به نظرم از این منظر اتفاق خوبی را رقم زد. معتقدم آرامش واقعی را زنان و دختران ما ایجاد می‌کنند و از این جهت تمام مردمان ایران زمین به آن‌ها مدیون هستند.

ژیلا صادقی بازیگر و مجری تلویزیون نیز درباره «جهان بانو» گفته بود: این نمایش من را خیلی تحت تأثیر قرار داد. شنیدم که برخی مخاطبان با تماشای آن هم خندیدند و هم گریه کردند اما من در حین تماشای آن اثر بیشتر به فکر فرو رفتم و جاهایی هم اشک ریختم. به نظرم «جهان بانو» نمایش بسیار خوبی است و علی رغم اینکه سرعت بیان داستان سریع بود و با سرعتی محسوس، زمان‌های مختلف روایت می‌شد اما داستان‌ها خیلی عمیق و تأثیرگذار بودند. به جرأت می‌گویم من با همه بخش‌های نمایش ارتباط برقرار کردم.

اثری خلاقانه بدون صرف هزینه‌های زیاد

سید کاظم احمدزاده مجری تلویزیون هم تولید نمایش میدانی را اتفاقی مبارک دانسته و یادآور شده بود: آثار زیادی در تلویزیون و سینما با هزینه‌های گزاف ساخته می‌شود اما خروجی برخی از آن‌ها پایین است. در حالی که در کار هنری باید خلاق بود تا بتوان مخاطب را جذب کرد و روی آن‌ها تاثیر گذاشت. نمایش میدانی «جهان بانو» نمونه خوبی است تا بتوان پی برد به‌جای صرف هزینه بالا، می‌توان براساس عنصر خلاقیت اثری درخور ساخت.

وی همچنین بر این نکته اشاره کرده بود: امروز نسل جوان ما نیاز به روشنگری دارد و این اتفاق باید هنرمندانه رخ بدهد. هنر، یک شمشیر دو لبه است؛ یعنی هم آثار مثبت به همراه دارد و هم می‌تواند تخریب کننده باشد. متاسفانه غربی‌ها از این قابلیت بهره‌ای درست برده‌اند و روی برخی جوان‌ها و مردم ما اثر منفی می‌گذارند. ما باید بیش از پیش سراغ آثار خلاقانه برای تبیین مفاهیم مختلف برویم.

«جهان بانو» محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج است که به همت موسسه سیمای ققنوس روی صحنه می‌رود. سایر عوامل این نمایش عبارتند از تهیه کننده: علی اسماعیلی، کارگردان: حسن بز را، مجری طرح: امیرحسین طهرانی، طراح نور: عباس رحمانی‌پور، طراح صحنه و دکور: مرتضی پورحیدر، مدیر تولید: داود طامهری، طراح صدا: عرفان حسن زاد، طراح جلوه‌های ویژه میدانی: یاسر یارمحمد، مجری صدا: علی بیرن، مدیر تدارکات: تورج سلیمانی، طراح گریم: هاشم جوری.

علاقه‌مندان می‌توانند برای تهیه بلیت به سامانه namaticket.ir مراجعه کنند و هر روز ساعت ۱۹:۳۰ به تماشای «جهان بانو» بنشینند.

منبع: مهر