تئاتر در تلاطم
تئاتر به واسطه ذات زنده و پویای خود همچون جریال زندگی بسیار بیش از هر هنر دیگری وامدار شرایط زیستی و جغرافیای پیرامون خود می باشد و با کوچکترین تغییر و تحولات جامعه دستخوش تلاطم می گردد که یکی از موارد متاخر آن را در التهابات دو ماه اخیر به خوبی می توان مشاهده کرد. شاید در یک حساب سرانگشتی بتوان گفت اکثریت قریب به اتفاق جریان تئاتر ما در سالیان گذشته ماحصل مرارت گروه های جوان و دانشجویی بوده که توانسته اند با هزینه های اندک و البته به شکلی کاملاً مستقل چراغ صحنه را همچنان روشن نگاه دارند؛ مسئله ای که با پیدایش واژه تئاتر خصوصی بیش از پیش بر تنگناهای تولید تئاتر از حیث تأمین هزینه ها افزود. هر چند که در سوی دیگر تصدی گری دولت و نظارت محتوایی و مضمونی به قوت خود باقی ماند و حتی با محدودیتهای بیشتری همراه شده است.
در چنین شرایطی یکی از معدود راه های تبلیغ و اطلاع رسانی آثار نمایشی به صحنه رفته، خصوصاً در مجموعه گروه های ناآشنا و کمتر شناخته شده بهره مندی از بستر فضای مجازی بود تا بتوانند در زمینه جلب و جذب تماشاگران به طبع آزمایی بپردازند و سهم خود را از بازار گسترده انواع و اقسام نمایش های به صحنه رفته کسب کنند اما با محدودیت های اعمال شده ضربه سنگینی بر پیکره نحیف این جریان تئاتری وارد گردیده است که نتیجه ای جز ریزش تماشاگران و به تبع آن بی میلی صاحبان آثار به جهت روی صحنه بردن آثار نمایشی نداشته است.
علاوه بر موارد ذکر شده نباید از حال و احوال تماشاگران تئاتر که غالباً دانشجویان و افراد نخبه و صاحبان تفکر را نمایندگی می کنند؛ غافل بود. این علاقمندان حقیقی نمایش شاید مشکل حادی با هزینه بلیت ها ندارند اما به سبب درگیری های ذهنی و روحی مجالی برای تماشای تئاتر متصور نمی شوند. در جمع بندی این کلام می توان با برآوردی تقریبی دریافت که از بالغ بر ۱۰۰ نمایش روی صحنه رفته پیش از تنشهای اخیر به یک سوم این رقم تقلیل یافته و به همان نسبت با افتی شدید در تعداد تماشاگران روبه رو گردیده ایم.
وقت آن رسیده است که متولیان مربوطه که تجربه دوران کورنا را نیز پشت سر گذاشته اند با برنامه ریزی دقیق تر و بهره گیری از شیوه های متنوع و حمایتی، راه را برای رونق بخشیدن به تئاتر و خروج از رکود به کار بندند. در اقصی نقاط جهان و حتی در سخت ترین شرایط، تئاتر هیچگاه تعطیل نشده و ازحرکت نایستاده است؛ بلکه همواره ابزاری برای بیان مطالبات و پویایی و نشاط جامعه بوده که همچون مامنی پذیرای افراد دغدغه مند باشد. امید آنکه تئاتر ما به جایگاه حقیقی خود دست یابد و از شرایط منفعل به تحرک و پویایی لازم نائل گردد.
سینماخانه / حمید عبدالحسینی
در همین زمینه بخوانید: این روزهای سینمای ایران
