برخی از آثار صحنه ای رضا مهدی زاده که در سال گذشته جایزه بهترین طراحی صحنه را از جشنواره تاتر فجر برای نمایش «ترور» دریافت نمودند؛ به شیوه هنر چیدمان و در خانه هنرمندان تا ۲۸ دی ماه تحت عنوان نمایشگاه “صحنه به صحنه” در معرض نمایش علاقه مندان قرار گرفت. به همین بهانه سینماخانه طی گفتگویی نظرات این هنرمند را درخصوص برگزاری این نمایشگاه جویا شد.

به گزارش سینماخانه،  رضا مهدی زاده  در خصوص ماهیت و چگونگی اجرای نمایشگاه “صحنه به صحنه” ، چنین بیان کرد: نمایشگاه صحنه به صحنه با هدف جمع آوری سازه ها، اشیا وآکساسوارهایی که در اجراهای اخیر خود داشتم و برای بازآفرینی و خلق یک اثر جدید شکل گرفت که با توجه به هستی اشیاء و رفتار آنها در فضا و به طور کلی بر اساس مانیفست هنر چیدمان ارایه شد. من ۶ تا از کارهای صحنه ایم رو انتخاب کردم که نمایش های “سقراط”، “فاوست”، “مردگان بی کفن و دفن”، “فلوت سحرآمیز”، “بی بی بی دل” و “درخشش در ساعت مقرر” بودند و طی سه چهار سال گذشته به روی صحنه رفته اند. نمایشگاه صحنه به صحنه، با ایده حرکت از یک صحنه به صحنه دیگر، از یک فضا به فضای دیگر و در واقع حرکت از یک جریان بصری به مجموعه تصویری دیگر می باشد که به نوعی عنوان نمایشگاه رو هم یدک می کشد. ایده برگزاری نمایشگاه از چند سال پیش در ذهن من بود، اما به دلیل مشغله های کاری، فرصت کافی برای پیگیری مکان و زمان برگزاری نمایشگاه مهیا نمی شد تا اینکه این پیشنهاد از جانب یکی از دانشجویانم به نام خاطره صفاجو که از کارشناسان وقت خانه هنرمندان بود، مطرح و با کمک و کوشش امین فخارزاده کارشناس هنری خانه هنرمندان به ثمر نشست.

این هنرمند همچنین در مورد چگونگی پروسه ی طراحی صحنه و نحوه تعامل برای رسیدن به طراحی نهایی اجراها عنوان کرد: شیت ها و اسکیس هایی از ۱۴اثر صحنه ای خودم را روی دیوار راهروها نصب کردم که نحوه ورود به دنیای نمایش های مختلف من می باشد. از اسکیس ها ، نقشه های فنی، تری دی ها و ویدئوها و ابزارهایی که کارگردان و بازیگر را می تواند مجاب کند،  استفاده کردم. اطلاعاتی که می تواند تکمیل کننده باشد و آن ها را در دوره ی تمرین از آنچه که در نهایت به روی صحنه خواهد رفت، آگاه بکند. در شیت های اولیه ای که در نمایشگاه قراردام جمله ای را نوشتم مبنی بر اسکیس در گفتگو با کارگردان. سه روش کلی را برای همکاری  بین کارگردان و طراح  تصور می کنم:

در روش اول کارگردان ایده ای دارد و آن ایده را در اختیار طراحش قرار می دهد و همین نیاز کارگردان را برای طراحی برطرف می کند.

در روش دوم طراح ایده پرداز کار بوده و ایده اصلی طراحی صحنه را برای کارگردان مشخص می کند.

و در نهایت روش سوم تعاملی می باشد، میان کارگردان و طراح که با گفتگو اثری خلق می شود که قطعاً ماناتر می باشد و دلیل این مانایی درک فضا و ظرفیت های اجراست و قطعاً اتفاق شایسته تری می باشد.

وی همچنین عنوان کردند: همیشه سعی می کنم قبل از اینکه وارد فضای اجرایی بشوم از ابتدای دوره تمرینات کنار گروه باشم و متن را قبل از اینکه بازیگر انتخاب بشود، مطالعه کنم. حتی در انتخاب بازیگر بر اساس شیوه اجرا به کارگردان کمک کنم. تجربه نشان داده است این شیوه کارائی بیشتری دارد و نتیجه کار پویاتر خواهد بود.

در پایان رضا مهدی زاده چنین بیان کرد: طراحی صحنه یک رشته تخصصی است که  در عین حال بین رشته ای نیز می باشد. هنرهای نقاشی ،گرافیک، معماری، تئاتر و همین طور سینما در آن اهمیت زیادی دارد. کسی که علاقمند به حوضه ی طراحی صحنه می باشد، باید از قبل وارد دنیای هنرهای تجسمی بشود و عناصر طرح را مانند یک گرافیست بشناسد، مدام در نقاشی ها جستجو کند و در موزه ها حرکت کند. طراح صحنه باید محیط را دقیق ببیند، چشم او به دقیق دیدن عادت کند و آنسوی اشیا و ماهیت درونیشان را ببیند. بایستی معماری و معماران معاصر را بشناسند و ساخت فضا را از معمار دریافت کنند زیرا فضای سه بعدی به عنوان طراح در اختیار ما می باشد. باید بدانیم نیازهای شخصیت، کنش و نمایش چیست و ببینیم به چه صورت می توانیم هنرهای تجسمی و مکان را به سوی صحنه جهت بدهیم. این ها بخشی از مهارت هایی است که طراح صحنه باید دارا باشد. در عین اینکه رشته ای جذاب و شیرین می باشد اما رسیدن به خلاقیت و طراحی مناسب در طول زمان و طی خوب دیدن اتفاق می افتد.

سینماخانه / خبرنگار: محسن رودباری _ عکاس- محمدمهدی صدیقی