عدالت مالیاتی؛
اگرچه معافیت مالیاتی برخی از گروه‌ها در حوزه فرهنگ و هنر اقدامی قابل‌تقدیر است؛ اما این فرصت نباید سبب چشم‌پوشی از متمولان هنری و ثروت‌اندوزی آنان شود.
در هفته‌های گذشته پیش‌نویس لایحه اصلاح برخی قوانین و مقررات مالیاتی منتشر شده است. براساس این پیش‌نویس و با تصویب احتمالی آن لغو معافیت مالیاتی کلیه فعالیت‌های فرهنگی ــ هنری در حوزه‌هایی مانند انتشارات کمک‌درسی، سینما و موسیقی، حراج‌های غیر‌شفاف، آثار تجسمی با گردش‌های مالی بالا که پیش از این در قانون وجود داشت اعمال خواهد شد و از این پس صنعت فرهنگ و هنر نیز به صف مالیات‌دهندگان خواهد پیوست، البته در این باره گفتنی‌هایی است؛
در این پیش‌نویس پیشنهاد داده شده که بند «ل» از ماده 139 مالیات‌های مستقیم حذف شود. این ماده ــ که چندان در قانون مالیات باز نشده است ــ طی یک دستورالعمل به امضای عیسی شهسوار خجسته، رئیس‌کل وقت سازمان امور مالیاتی کشور و احمد مسجدجامعی، وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌شکل مبسوطی تعریف شده است.
طبق این دستورالعمل و جدول ارائه‌شده بخش وسیعی از فعالان فرهنگی مشمول معافیت می‌شود، برای مثال یکی از این حرفه‌ها بازیگری سینما است که براساس همین دستور از پرداختن مالیات معاف شده‌اند. البته در زمان انتشار این دستورالعمل در سال‌های نخستین دهه هشتاد، هنوز خبری از پدیده سلبریتی‌ها و درآمدهای آن‌چنانی و سینمای رانتی و شبهه‌های پولشویی وجود نداشت، ماجراهایی که در سال‌های اخیر بسیار حاشیه‌ساز شده است.
با این حال، در روزهای اخیر سخن از حذف معافیت مالیاتی هنر و فرهنگ در لایحه اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم به میان آمده است؛ اما رئیس سازمان برنامه و بودجه از مخالفت کلی دولت با این طرح خبر داد. معاون حقوقی، امور مجلس و استان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در همین خصوص گفت: «آقای نوبخت به وزیر ارشاد گفته است که مخالف حذف 50درصدی معافیت مالیاتی اهل فرهنگ در لایحه بودجه سال 99 است و معافیت مالیاتی اهل فرهنگ در لایحه بودجه 100درصدی خواهد بود.»
از طرف دیگر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در همین خصوص در نامه‌ای به معاون رئیس جمهور و وزیر اقتصاد تأکید کرده؛ "براساس بند (ل) ماده (139) قانون مالیات‌های مستقیم، کلیه فعالیت‌های انتشاراتی، مطبوعاتی، قرآنی، فرهنگی و هنری دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معاف از مالیات (مشمول مالیات با نرخ صفر درصد) هستند. به‌نیکی واقفید فعالیت‌های فرهنگی و هنری اصولاً درآمدزایی چندانی نداشته و انتفاعی محسوب نمی‌شود و بر همین اساس در ادوار مختلف به مجوزهای صادرشده به‌چشم اقتصادی نگاه نشده و همواره سعی در حمایت از آنها بوده است."
با اینکه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئله‌ای را صادقانه مطرح کرده و به‌گواه فعالان فرهنگی و هنری ــ برای مثال در حوزه‌هایی چون کتاب یا تئاتر ــ اساساً حوزه فرهنگ خروجی مالی چندانی ندارد و بدون حمایت بخش خصوصی و دولتی نمی‌تواند به راهش ادامه دهد؛ اما برخی اظهارنظرها نشان می‌دهد این موضوع تعمیم‌پذیر به تمام ارکان فرهنگ و هنر نیست، به‌عبارتی گردش مالی در برخی حرفه‌های هنری قابل‌تأمل است، برای مثال اظهارنظرات حمید فرخ‌نژاد درباره درآمدش ...
