جشنوارۀ بین المللی فیلم های ۱۰۰ ثانیه ای که با مدیوم فیلم هایی کمتر از دو دقیقه، حرف نویی را در میان فیلمسازان بوجود آورد در آستانۀ دوازدهمین دورۀ خودش است. جشنواره ای که با مدت زمان بسیار کوتاه خود فرصتی ارزان را پیش روی فیلمسازان جوان قرار داد که تا پیش از آن شاید کم تر توان ساخت فیلم و ورود به عرصۀ فیلمسازی را به خاطر هزینه های بسیار زیاد آن داشتند. این جشنواره که با بودن خود افق های تازه ای را پیش روی فیلمسازان قرار داده در آستانۀ دوازدهمین دورۀ خودش با افول ها و تناقضاتی روبرو شده است که در ادامۀ این گزارش سعی شده تا به آن ها اشاره شود.

ثانیه هایی که به راحتی از انتشار آن غافلیم

کوتاهی زمان پخش فیلم‌های ۱۰۰ ثانیه ای، ویژگی منحصر به فردی است که می توان به راحتی و در مقایسه با سایر جشنواره های دیگر از آن برای انتشار آثار برگزیده جشنواره در بستر اینترنت نهایت استفاده را برد اما می بینیم که با توجه به درخواست های فیلمسازان، هنرمندان و همچنین تأکید مدیران حوزه هنری مبنی بر استفاده حداکثری از آن هنوز با خلل راه اندازی یک شبکه اجتماعی واحد که علاقه مندان این فیلم ها بتوانند به فیلم های دوره های گذشتۀ آن دسترسی داشته باشند، روبرو است.

به دنبال این اهمیت ویژۀ زمانی که در اکران و نمایش آثار در مکان های عمومی وجود دارد و حتی خارج از فضای جشنواره ای هم می توان از آن ها در مترو و اماکن عمومی استفاده کرد به راستی باید پرسید که چقدر برای فراگیر شدن آن ها تلاش شده است!؟

البته ناگفته نماند که در دوره های گذشته با پخش آثار از قاب تلویزیون و شبکه های تلویزیونی مترو روبرو بودیم اما انگار که هر چه بر شمارگان این جشنواره افزوده می شود از شدت شور و هیجان انتشار و تبلیغ آن در سطح شهر کاسته می شود و گویا یکی از رسالت های این جشنواره که همان انتشار آن در میان مردم است رو به فراموشی سپرده می شود.

* جشنواره ای بین الملی بدون تیم هیأت انتخاب

سؤالی که پیش می آید این که جشنوارۀ بین المللی فیلم ۱۰۰ که بر اساس اعلام دبیرخانه آن با آثاری از ۱۱۹ کشور دنیا و حضور ۲۲۷۸ اثر خارجی در آن روبرو شده است چرا  هیچ خبری از اعلام هیأت داوران آن در رسانه ها نیست. حتی در بخش داخلی هم خبری از اعلام هیأت انتخاب آن مشاهده نمی شود و می بینیم که بر خلاف دوره های گذشته که اعضای هیأت انتخاب آن معرفی می شد اما در این دوره هیچ خبری از معرفی آن ها نیست.

از طرفی دیگر طبق اعلام دبیرخانۀ جشنواره، مجموعاً ۹۴۳ نفر در بخش مسابقه داخلی این جشنواره متقاضی حضور بودند که طبق آمار تفکیکی اعلام شدۀ این جشنواره ۴۱۶ نفر متقاضی حضور در بخش مسیر تجربه و ۵۷۱ نفر در بخش مسابقه ملی بودند که با یک جمع ساده به عدد ۹۸۷ می رسیم که  با عدد اعلام شده توسط ستاد خبری جشنواره، کاهشی ۴۴ نفری دارد. اما نگارنده این سطور تنها به این مجموع بسنده نکرده و از آن جایی که هر کسی احتمال اشتباه در محاسبه برایش وجود دارد به آمار تفکیکی در ۳ بخش انیمشن، مستند و داستانی جشنواره نیز مراجعه کرد تا به آماری مؤثق تر برسد. به واقع با رصد مجموع نفرات شرکت کننده در این سه بخش عدد ۱۰۴۷ پیش روی ما قرار می گیرد که باز هم با اختلافی عجیب نسبت به دو عدد قبلی روبرو هستیم و دقیقا نمی دانیم چرا هیچ کس معترض به این آمارسازی ها که این اعداد و ارقام از کجا می آید!؟

ابهام دیگر این جشنوارۀ بین المللی، انتشار آمار حضور آثار خارجی آن که ۲۲۷۸ اثر و با حضور ۱۱۹ کشور اعلام شده است، می باشد که وقتی با آمار تفکیکی منتشر شده توسط روابط عمومی جشنواره از کشورهای متقاضی، مقایسه می کنیم با عدد ۲۷۹۱ روبرو می شویم که از هر جهت هم اگر اشتباه باشد هیچ وقت نمی توان با اختلاف عددی ۵۱۳ اثر روبرو شد و بسیار دور از انتظار است و به واقع باید دید که دست اندرکاران این جشنواره با چه روش محاسبه ای به این مجموع عدد رسیدند!

* سردرگمی فیلمسازان از تاریخ گنگ جشنواره

مورد دیگری که باید آن را به نوعی جزو بدقولی های شورای سیاستگذاری این جشنواره در نظر گرفت این که در دورۀ قبلی جشنواره خبر از سالانه شدن آن مطرح شد به طوریکه در اسفندماه۹۵ طبق اعلام فاضل نظری معاونت هنری وقت حوزه هنری و علی قربانی رئیس جشنواره فیلم ۱۰۰ ، برگزاری جشنواره به صورت سالانه اعلام شد. این در حالی است که در سال قبل نه تنها این جشنواره برگزار نشد بلکه جشنواره فیلم کوتاه دینی رویش که دیگر جشنوارۀ فیلم این نهاد انقلابی است نیز برگزار نشد. به واقع این بی نظمی و نبود تاریخی مشخص در زمان برگزاری  جشنواره، باعث شده تا این سر درگمی را در میان فیلمسان صد ثانیه ای بوجود آورد که بالاخره زمانبندی جشنواره آیا سالانه است و یا دوسالانه!؟

از طرفی، حضور فیلم هایی که برشی از فیلم های بلند و کوتاهی است که پیش تر خیلی از آن ها در سایر جشنواره ها شرکت داشتند و یا حتی حائز رتبه هایی نیز شده اند، موضوع دیگری است که در طی دوره های این جشنواره و در ایام برگزاری آن شاهدش بودیم. موضوعی که طبق فراخوان رسمی جشنواره، فرصت حضور برای این گونه فیلم ها فراهم نیست و چنانچه شرکت کنند از مراحل داوری کنار گذاشته می شوند. اما می بینیم که بعضی از این فیلم ها نه تنها در بخش مسابقه حضور دارند بلکه حتی جزو برگزیده های ادوار این جشنواره نیز هستند. موضوعی که نشان می دهد یا هیأت انتخاب جشنواره نسبت به این موضوع اشراف لازم را ندارد و یا با دیدۀ اغماض به آن ها نگاه می کنند.

منبع: روزنامه فرهیختگان _ افشین حیدری