ظفر سهرابی نیا کارگردان نمایش «زیرزمین» در مصاحبه اختصاصی با سینماخانه به شرح این نمایش پرداخت و عنوان کرد: زیرزمین روایت برادر و خواهری یتیم است که در خانه یک سرهنگ فراری به سختی زندگی می کنند. ماندگار (برادر) بیمار و عقب افتاده است و صفورا (خواهر) که ده سال کوچکتر است بار خانواده را به دوش می کشد، اما حرف و حدیث های بسیاری پشت سر اوست. از طرفی اسماعیل، قصاب محل، با برنامه ریزی قبلی سعی در تصرف زندگی آنها دارد. صفورا با طرح یک نقشه خطرناک قصد دارد تا پولی به دست آورده و از این وضعیت بگریزند، اما موانعی پیش رو دارد. در این حین زمزمه های بازگشت سرهنگ زندگی آنها را بیش از پیش به هم می ریزد.

این لایه بیرونی داستان زیرزمین است. اما همه داستان نیست. زیرزمین داستان پیچیده ای از آدم ها و روابط بین آنهاست. روایت زندگی طبقه ای از جامعه است که در زیرِ زمین دفن شده اند. زیرزمین شاید داستان زندگی همه ما باشد. زندگی در پشت ماسک های مصنوعی، خو گرفته با درد و رنجی که حتی به آن عشق می ورزند، حکایت آدم های فراموش شده، حکایت کسانی که در جایگاه خودشان نیستند. در زیرزمین هیچ چیز سر جای خودش نیست.

شخصیت های اصلی نمایش زیرزمین صفورا و ماندگار هستند. اما حضور شخصیت های غایب این نمایشنامه را به هیچ عنوان نباید دست کم گرفت. شخصیت هایی که همه نماد و سمبل هستند و بار دراماتیکشان روی داستان کم از شخصیت های اصلی نیست.

سهرابی نیا انگیزه خود را از کارگردانی این نمایش این چنین اعلام کرد و افزود: دردهای اجتماع دغدغه همیشگی من بوده و به عنوان یک هنرمند در قبال جامعه دِینی بر گردن دارم. اولین باری که نمایشنامه زیرزمین را خواندم به دلم نشست و تصمیم گرفتم آن را کار کنم و پس از شصت بار خواندن و ورود به لایه های درونی آن بود که مجذوب قلم قوی آرش عباسی شدم.

کارگردان نمایش زیرزمین در ادامه گفت: تمرینات اصلی ما در واقع نه جلسه در طول سه هفته بود. عواملی در این تعجیل دخیل بود از جمله برنامه زمانی ای که تماشاخانه استاد مشایخی در اختیار ما گذاشت. البته از آنجایی که با تیم هنری آسام از قبل تمرینات مختلفی داشته ایم آمادگی ما برای ورود به این نمایش خوب بود.

وی از مشکلات این نمایش سخن به میان آورد و افزود: بزرگترین مشکل من در اجرای این نمایش نحوه نشان دادن لایه های درونی این نمایش سمبولیک در قالب یک بازی رئالیستی به دور از افراط و تفریط بود. همانطور که گفتم قلم آرش عباسی بسیار قوی است و تک تک واژگان این نمایشنامه با دقت نظر و با هدف انتخاب شده است و بدون یک تحلیل قوی و نفوذ به لایه های درونی آن نمی توان آن را به اجرا گذاشت. بنابراین باید واژه به واژه آن را برای خودم و عوامل نمایش معنا می کردم و جمله به جمله حال و هوا، اَکت، لحن، میزانسن، حس، ریتم و … را تعیین می نمودم.

سهرابی نیا به سابقه خود اشاره کرد و افزود: زیرزمین اولین تجربه حرفه ای من به عنوان طراح و کارگردان است. تا پیش از این دغدغه اصلی من یادگیری و آموزش بوده است.

وی به برنامه های آتی خود اشاره کرد و گفت: زیرزمین اولین کار رسمی گروه هنری آسام بود. در آینده گروه آسام هم در زمینه صحنه و هم تصویر فعالیت های زیادی خواهد داشت. و اگر همه چیز خوب پیش برود احتمالاً کار بعدی ما نمایش «بمب، این یک عاشقانه نیست» به نویسندگی و کارگردانی اینجانب در اواخر امسال به روی صحنه خواهد رفت.

وی در انتها افزود: عوامل نمایش زیرزمین را یک تیم منسجم دانشجویی از دانشجویان دانشگاه هنر و معماری واحد تهران مرکز تشکیل داده اند. این دانشجویان در قالب یک گروه با نام هنری آسام گرد هم آمده اند تا با مشارکت و همدلی یکدیگر بتوانند کارهای ارزنده ای به دنیای درام تقدیم کرده و روز به روز کیفیت کار خود را بالاتر ببرند.

عواملی که در نمایش «زیرزمین» نقش داشتند به ترتیب: نویسنده: آرش عباسی، طراح و کارگردان: ظفر سهرابی نیا

بازیگران: حامد خسروی، شیواکوشکانی، پوریا رسولی،تهیه کننده: ظفر سهرابی نیا،دستیار اول کارگردان: نیلوفرمحمدی

دستیار دوم کارگردان: حامد خسروی،برنامه ریز و منشی صحنه: سعید زینلی،مدیر صحنه: مریم صفائی،طراح نور: کامران پور ناجی،انتخاب موسیقی و صدا: نیلوفر محمدی،اتاق فرمان: دلارام اصغری،دستیار صحنه: پوریا سرلک،طراح پوستر: سعید زینلی
عکس: شقایق اولاد وطن، علم الهدا عارف،ساخت تیزر: علم الهدا عارف و مشاور کارگردان: علی مسرور

این نمایش از ۲۶ آذرماه تا ۶ دی ماه سال جاری در تماشاخانه استاد مشایخی به روی پرده می رود.

سینماخانه / عکاس و خبرنگار: پیام احمدی کاشانی